2025 Güncel İhbar Tazminatı Nedir, Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshi durumunda hem işçinin hem de işverenin haklarını koruyan önemli bir konudur. Bu yazımızda, 2025 yılı güncel bilgilerine göre ihbar tazminatının ne olduğunu, nasıl hesaplandığını ve nelere dikkat edilmesi gerektiğini detaylı bir şekilde ele alacağız.

İhbar Tazminatı Nedir?

İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshi durumunda, iş sözleşmesini fesheden tarafın karşı tarafa ödemekle yükümlü olduğu bir tazminattır. Bu tazminat, iş ilişkisinin aniden sona ermesi nedeniyle ortaya çıkabilecek mağduriyetleri gidermeyi amaçlar. İhbar tazminatı, İş Kanunu'nda belirtilen süreler ve esaslar dahilinde ödenir.

İhbar Tazminatının Hukuki Dayanağı

İhbar tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17. maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde, belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinde uyulması gereken bildirim sürelerini ve bu sürelere uyulmaması durumunda ödenmesi gereken tazminatı hükme bağlamıştır.

İhbar Tazminatının Şartları Nelerdir?

İhbar tazminatına hak kazanmanın temel şartları şunlardır:

  • Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi: İhbar tazminatı, yalnızca belirsiz süreli iş sözleşmelerinde söz konusudur. Belirli süreli sözleşmelerde ihbar tazminatı talep edilemez. Belirsiz süreli iş sözleşmesi, iş ilişkisinin süresinin önceden belirlenmediği sözleşmelerdir.
  • İş Sözleşmesinin Feshi: İhbar tazminatına hak kazanmak için iş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından feshedilmiş olması gerekir. Fesih, irade beyanıyla gerçekleşir ve karşı tarafa bildirilmelidir.
  • Haklı Neden Olmaması: İş sözleşmesinin feshinde haklı bir nedenin olmaması gerekir. Haklı nedenle yapılan fesihlerde ihbar tazminatı ödenmez. Haklı nedenler, İş Kanunu'nda sayılmıştır ve genel olarak iş ilişkisinin devamını imkansız kılan veya çekilmez hale getiren durumlardır.
  • Bildirim Sürelerine Uyulmaması: İş sözleşmesini fesheden tarafın, karşı tarafa İş Kanunu'nda belirtilen bildirim sürelerine uymaması durumunda ihbar tazminatı ödenir. Bildirim süreleri, işçinin kıdemine göre değişir ve aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
    • 6 aydan az kıdemi olan işçi için: 2 hafta
    • 6 aydan 1.5 yıla kadar kıdemi olan işçi için: 4 hafta
    • 1.5 yıldan 3 yıla kadar kıdemi olan işçi için: 6 hafta
    • 3 yıldan fazla kıdemi olan işçi için: 8 hafta  

İhbar Tazminatını Kimler Alabilir?

İhbar tazminatını, yukarıdaki şartları taşıyan ve iş sözleşmesi feshedilen hem işçi hem de işveren alabilir. Ancak, uygulamada ihbar tazminatı daha çok işçiler tarafından talep edilmektedir. İşverenler de belirli durumlarda ihbar tazminatına hak kazanabilirler, özellikle işçinin bildirim süresine uymadan işten ayrılması durumunda.

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı hesaplaması, işçinin kıdem süresine ve son brüt ücretine göre yapılır. İş Kanunu'nda belirtilen bildirim süreleri dikkate alınarak aşağıdaki adımlar izlenir:

  1. Günlük Brüt Ücretin Bulunması: İşçinin son brüt ücreti, o ayın gün sayısına bölünerek günlük brüt ücret bulunur.
  2. Haftalık Brüt Ücretin Bulunması: Günlük brüt ücret, 7 ile çarpılarak haftalık brüt ücret bulunur.
  3. İhbar Süresine Karşılık Gelen Hafta Sayısının Bulunması: İşçinin kıdemine göre belirlenen ihbar süresi, hafta sayısı olarak ifade edilir.
  4. İhbar Tazminatının Hesaplanması: Haftalık brüt ücret, ihbar süresine karşılık gelen hafta sayısı ile çarpılarak ihbar tazminatı tutarı hesaplanır.

Örnek İhbar Tazminatı Hesaplaması:

Bir işçinin son brüt ücreti 12.000 TL ve kıdem süresi 2 yıl olsun. Bu durumda, işçinin ihbar süresi 6 hafta olacaktır.

  • Günlük brüt ücret: 12.000 TL / 30 gün = 400 TL
  • Haftalık brüt ücret: 400 TL x 7 gün = 2.800 TL
  • İhbar tazminatı: 2.800 TL x 6 hafta = 16.800 TL

Bu durumda, işçi 16.800 TL ihbar tazminatına hak kazanır.

İhbar Tazminatında Zamanaşımı

İhbar tazminatı talepleri için zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu süre içinde talepte bulunulmaması durumunda, hak kaybedilir. Zamanaşımı süresi, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren başlar.

İhbar Tazminatı Ödemesi ve Vergilendirme

İhbar tazminatı ödemeleri, brüt ücret üzerinden yapılır ve gelir vergisine tabidir. Ancak, belirli bir tutara kadar olan ihbar tazminatı ödemeleri vergi istisnasından yararlanabilir. Vergi istisnası tutarı, her yıl yeniden belirlenir.

İhbar Tazminatı ile İlgili Önemli Bilgiler

  • İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshinden doğan bir haktır ve yasal olarak korunmaktadır.
  • İhbar tazminatı hesaplaması, işçinin kıdem süresi ve son brüt ücretine göre yapılır.
  • İhbar tazminatı talepleri için zamanaşımı süresi 5 yıldır.
  • İhbar tazminatı ödemeleri gelir vergisine tabidir.
  • İhbar tazminatı konusunda herhangi bir uyuşmazlık yaşanması durumunda, iş mahkemelerine başvurulabilir.

Sonuç

İhbar tazminatı, iş ilişkilerinde önemli bir konudur ve hem işçi hem de işveren tarafından bilinmesi gerekir. Bu yazımızda, ihbar tazminatının ne olduğunu, nasıl hesaplandığını ve nelere dikkat edilmesi gerektiğini detaylı bir şekilde ele aldık. 

Not: Bu blog yazısı örneği, genel bilgiler içermektedir ve hukuki tavsiye yerine geçmez. İhtiyaç duyduğunuz durumlarda bir hukuk uzmanına danışmanız önemlidir.