Varlık yönetim şirketi, bankalar, özel finans kurumları ve diğer mali kuruluşların tahsili geciken alacaklarını satın alıp yeniden yapılandırılarak tahsil eden şirketlerdir. Peki varlık yönetim şirketleri nasıl çalışır? Her varlık yönetim şirketi, aynı zamanda bir tüzel kişiliktir. Banka ve diğer finansal kuruluşlar gibi alacağı olan kuruluşlardan alacaklarını satın alan varlık yönetim şirketleri, banka ve finans kuruluşlarına tahsili gecikmiş borçları olan kimseler için borçları devralır, borç yapılandırma ve borç tahsili yapar. Peki borç nasıl tahsil edilir? Varlık yönetim şirketlerinin yönetim, hak, sorumluluk ve işleyiş standartları Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenmiştir. Bu şirketler, BDDK tarafından yayınlanan “Varlık Yönetim Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik” düzenlemesine göre işlemlerini gerçekleştirirler. Bir banka ya da finansal kuruluşa kredi borcun varsa ve ödemeleri anlaşılan zaman diliminde yapmadıysan yasal takip kapsamına alınırsın.
Varlık yönetim şirketleri, yasal takip sürecine girmiş borç dosyalarını alacaklı finans kuruluşlarından devralır. Bu şirketler, bankalarla yaptıkları anlaşmalar doğrultusunda borcu devralırlar, aracılık yapmazlar ve borcu alacaklı finans şirketi adına değil, kendi adlarına tahsil ederler. Yani borçlu olarak varlık yönetim şirketine devredilen borç için iletişime geçebileceğin yeni alacaklı varlık yönetim şirketidir. Peki varlık yönetim şirketleri ile nasıl anlaşılır? Bu soruya yazının ilerleyen bölümlerinde yanıt arayacağız.
Bankalar Varlık Yönetim Şirketlerine Neden Alacak Devreder?
Alacağı olan kuruluşlar, borcuyla anlaşılan ödeme tarihinde tahsil edilmeyen alacaklarını, varlık yönetim şirketlerine devreder. Borçların, yasal takip kapsamına alınması, banka gibi finans kuruluşlarının bilançolarına negatif değer olarak yansır. Bu sürecin uzaması, bankalara ek bir maliyet oluşmasına neden olur. Normal şartlarda bankalar, yasal takip sürecine alınan borçlar için haciz işlemleri başlatarak veya borçlu ile karşılıklı anlaşmalar yaparak, alması gereken tutarı tahsil edebilir. Ancak bu büyük bir risk oluşturur. Çünkü oluşturulacak yeni anlaşmaya rağmen borç tam olarak tahsil edilemezse bu durum bankaların bilançosuna batık olarak yansır. Bu riski almak istemeyen bankalar da alacağın varlık yönetim şirketlerine, belirlenecek anlaşma tutarı karşılığında devrini gerçekleştirir. Bu devir işlemi “borç temliki” olarak adlandırılır. Alacağın temliki sayesinde bankalar, ek maliyetler ve batığın bilançoya yansıması riskinden kurtulmuş olurlar.
Temlik Sözleşmesi Nedir, Neden İmzalanır?
Temlik sözleşmesi, borcu devreden finans kuruluşları ve devralan varlık yönetim şirketleri arasında düzenlenir. Temlik sözleşmesi sayesinde borçlunun ödeme yükümlülüğünün, bankadan varlık yönetim şirketine geçmesi sağlanır. Sözleşmenin imzalanıp devir işleminin tamamlanmasıyla birlikte banka ile borçlu arasındaki alacak/borç ilişkisi hukuki açıdan sonlanır ve borçlu ile varlık yönetim şirketi arasında yeni bir anlaşma yapılır.
Borç Ne Zaman Varlık Yönetim Şirketine Devredilir?
Alacaklı durumundaki bankalar, alacağın varlık yönetim şirketlerine devri için belirli bir süreci takip eder. Bankaların kendilerinin belirledikleri bu süreç, genellikle 2 yıl süre ile tahsilatın gerçekleştirilememesi halinde yürürlüğe girer. Kredinin ana bedelinin yaklaşık olarak yüzde 30’u karşılığında alacağın varlık yönetimi şirketine devredilmesi ile sonuçlanır.
Varlık Yönetim Şirketleri ile Nasıl Anlaşılır?
Borçlu tarafından finansal kuruluşlara ödenmesi gereken borçların yaklaşık olarak yüzde 30’una eşdeğer bir bedel karşılığında varlık yönetim şirketlerine devredilir. Borcunun varlık yönetim şirketine geçmesiyle şirket çalışanları telefon, mektup ve e-posta yolu ile iletişime geçer. Varlık yönetim şirketleri için devranılan borçlar ana gelir kaynağıdır. Bu borçların tahsilatı için çoğu zaman borçluya faiz silme ve 36 aya kadar uzatılabilecek taksit imkanları sunar. Varlık yönetim şirketleri borçlu hakkında birçok araştırma yaparak sürecin her iki taraf için de en uygun şekilde sonuçlandırılması için çalışır.
Varlık Yönetim Şirketleri ile Bankaların Sundukları Teklifler Arasındaki Farklar Nelerdir?
Bankalar ve finansal kuruluşlar, müşterilerinin aldıkları kredilerin ödenmesinde zorluk yaşaması halinde müşteri ile ortak bir paydada uzlaşmayı dener. Bankaların politikalarına bağlı olarak değişiklik gösterebilecek bu uzlaşma şekilleri, genellikle borç faizini silme ve alternatif taksit seçenekleri sunma şeklinde gerçekleşir. Bankalar, borçların varlık yönetim şirketlerine değerinin çok altında devredilmemesini ister. Bu nedenle varlık yönetim şirketlerinin sunacağı birçok teklifi daha öncesinde borçluya iletir. Ancak varlık yönetim şirketlerinin gelir kaynağının kendisine devredilen borcun ödenmesine dayalı olması borçlulara banka ve finans kuruluşlarına nazaran daha iyi şartlar sunmasını sağlar. Bu şirketler müşterilerinin maddi olanaklarını oldukça iyi bir şekilde değerlendirmeye çalışır. Bu sayede her iki taraf için de en makul ödeme planını sunup borcun ödenmesini sağlamaya çalışırlar. Toplam alacak tutarlarında indirim, uzun vadeli taksitli ödeme planı gibi esneklikler gösterebilirler. Peki varlık yönetim şirketleri kredi verir mi? Bu sorunun cevabı, hayır. Bankalar veya diğer finans şirketleri hizmet verdikleri diğer müşterilerinin bu süreçten olumsuz etkilenmemesi için varlık yönetim şirketleri kadar çaba sarf etmezler.
Varlık Yönetim Şirketlerine Olan Borcun Ödenmesiyle Ne Gibi Avantajlar Elde Edilir? Ödenmeyen Borçlar Ne Olur? Borç Ödenmezse Haciz İşlemi Başlatılır Mı?
Varlık yönetim şirketleri, kişilerin borçlarını ödeyebilmesi için, onlara tanınabilecek son haktır. Borcun ödenmemesi durumunda varlık yönetim şirketleri, icra takibi başlatarak haciz işlemlerini uygulayabilir. Eğer borcunu varlık yönetim şirketine anlaşılan zamanda ödersen borcunu ödediğin bilgisi bankalarla paylaşılır ve ilerleyen zamanlarda kredi notun da yükselir. Böylelikle icra işlemlerinden kurtulur, bankalara tekrar kredi başvurusu yapabilirsin.
