Şirket Sermayesi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Sermayenin Tanımı 

Öncelikle sermayenin genel tanımı nedir onu cevaplayalım; ticaret girişiminde kullanılan para veya para eden mallara sermaye denir. Sermaye, ticaret çarkının hareket etmesi için gereken en önemli unsurdur. Sermayenin tanımını ekonomi ve finans bilimine göre kısmen farklıdır. Eğer ekonomi bilimine göre bir tanım arıyorsak sermaye; üretim için kullanılan malların tümüdür. Finans biliminde ise sermaye kavramı fiziksel sermayeden ziyade sahip olunan mülkiyet hakkını tanımlar. Sermaye size ait olan varlıkların tümüdür. Siz bu varlıklar üzerinden ticaret yapabilir, para kazanabilirsiniz. Ancak sadece sermaye para kazanmanıza yetmez. Ticaret çarkının işlemesi için sermayenin yanında işgücüne de ihtiyaç vardır. Bu işgücü dışında finansal olarak bir alım satım işinde gerekli olan hamleleri de bunun içine katabiliriz.

Sermaye Kimler İçin Gereklidir?

•Şahıs işletmeleri için sermaye olmaz. •Sermaye şirketleri Anonim Şirket (A.Ş.) ya da Limited Şirket (Ltd. Şti) için zorunludur. •Sermaye şirketlerinin ana sözleşmelerinde sermaye ile ilgili bir madde vardır. Bu maddede; sermayenin tutarı, kimlerin taahhüt ettiği, kaç pay olduğu ve payların değeri detaylı yazar.

Sermaye için belli şartlar ve uygulamalar var mıdır?

•Sermaye, gruplara bölünebilir; A grubu, B grubu, C grubu gibi. Bu gruplandırmalar; Yönetim Kurulu seçimi, karar almada oy oranların belirlenmesi, hisselerin devredilme şartları gibi konulara göre yapılabilir. •Anonim şirketin kuruluşunda ¼ sermaye ödenme zorunluluğu vardır. Limited şirket kuruluşunda ¼ sermaye ödeme mecburiyeti kaldırılmıştır. •Limited şirketlerde birim hisse bedeli 25 TL’den az olamaz. Anonim şirketlerde ise böyle bir kısıtlama yoktur, hissenin değeri 1 TL hatta 1 kuruş olarak bile belirlenebilir. •Şirkette sermayesi olanlara hissedar denir. •Şirket hissedarları; şahıs da olabilir başka bir şirket de olabilir. •Limited şirket de anonim şirket de tek ortaklı olabilir. Şirket sermayesi karşılığında hisse senedi ve ilmühaber basılabilir. Anonim şirketlerin vergi teşviki alması için basılı olmalıdır.

Sermaye nakit mi ödenir?

•Şirket kuruluşu sırasında nakit veya gayrimenkul taahhüt edilebilir. •Sermaye artışlarında aşağıdaki yollarla da karşılanabilir: oAlacaklardan vazgeçme oSermaye yedekleri oGeçmiş yıl kârları oEmisyon primi oZarar itfa fonu oDiğer fonlar

Taahhüt edilen sermaye ne zaman ödenmelidir?

•Anonim şirketler için kuruluş sırasında nakit sermayenin ¼’ü, sonraki 24 ayda ise kalan tutar ödenmelidir. •Sermaye artışlarında nakit arttrılan bölümün çeyreği tescilden önce ödenir.

Minimum sermaye tutarı nedir?

•Anonim şirketlerde 50.000 TL, limited şirketlerde 10.000 TL’dir. •Özel kanunlarda sermaye tutarı farklı belirlenebilir. oYabancı çalıştırma izni alabilmek için anonim şirketlerde 100.000 TL oBanka kurabilmek için 30.000.000 TL oGMYO şirketi kurabilmek için 30.000.000 TL oDoğalgaz Depolama şirketi için 27.047.116 TL

Sermaye kasada mı yoksa bankada mı durmalı?

Sermaye tescil oluncaya dek (kuruluş, sermaye artışı), nakit ödenmesi gereken kısmı bankada bloke edilir. Sermaye tescil olduktan sonra istenen belgelerle bankaya gidip blokaj kaldırılabilir.

Sermaye harcanabilir mi?

Sermaye ödendikten sonra sermaye dilendiği zaman kullanılıp maaş, kira, vergi ve diğer ödemeler gerçekleştirilebilir.

Ödenmemiş sermaye nedir, ne zaman kapatılır?

•Ödenmemiş sermaye taahhüt edilen sermayenin ödenmemiş bölümüdür. Mesela 50 bin TL taahhüt edildiyse ancak ¼’ü olan 12 bin 500 TL’si ödendiyse ödenmemiş olan 37 bin 500 TL’lik sermaye ‘ödenmemiş sermaye’ olur. •Şirket kuruluşlarında ve nakdi sermaye artışı yapıldığında ¼’ü ödenir, kalan tutarın da 24 ayda ödenmesi beklenir. 24 ay içinde kalan tutar ödenmezse yaptırımı olmaz. •Sıradaki sermaye artışından önce veya hisse senedi basımından önce ödenmemiş kısmın kapatılır ve şirket hesabına ödenir. •Hissedar EFT ile, banka veznesinden veya ATM’leri kullanarak şirket hesabına gerekli tutarı gönderip açıklamaya ödemeyi yapanın adını, soyadını ve ‘sermaye ödemesi’ ifadesini ekler.

Sermaye artışı nasıl yapılır? Sermaye artışı yapmak zaruri midir?

•Eğer şirketin nakde ihtiyacı varsa ortaklar (veya yeni ortaklar) maliyetleri veya harcamaları karşılama gayesiyle yeni sermaye koyma kararı alabilir. •Sermaye artışına anonim şirketlerde bakanlık temsilcisi (komiser) olan bir genel kurul karar verir. •Sermaye artışı nakit, gayrimenkul, alacaktan vazgeçme ya da iç kaynaklardan diğer kaynakların kullanımı ile olabilir. •Sermaye artışı, hem hisse adedinin sabit tutularak birim hisse bedelinin değerinin artırılması hem de yeni hisse çıkarılması ile yapılabilir. •Yeni hisse çıkarılacaksa ve dışarıdan ortaklara primli satılacaksa prim bedeli emisyon primi olarak isimlendirilir. •Sermaye artırılır veya yeni hisse alınırken hissedarlar ön alım hakkına sahiptir. Buna rüçhan hakkı denir. •Sermaye artışı öncesinde var olan sermayenin tamamı ödenmelidir. Yoksa sermaye artışı yapılamaz. •Sermaye artışının ardından bazı finansal oranların tutturulması lazımdır. Yoksa sermaye artışı yapılamaz. Şirket özkaynakları sıfırdan azsa sermaye artış kararından önce finansal oranlar gözden geçirilmelidir. •‘Borca batıklık’ veya ‘teknik iflas’ durumlarını bertaraf etmek amacıyla sermaye artışı yapılabilir.

Borca batıklık ve teknik iflas nedir?

•Şirket öz kaynakları belli bir oranda kaybedildiyse (zarar sonucu sermaye erirse / borca batıklık) hareket planı oluşturulmalıdır. •Anonim şirketlerde yönetim kurulu sorumlulukları kanuna göre belirlenmiştir. •Bu teknik konu mali müşavir veya hukuk müşaviri ile değerlendirilmelidir.

Hissedarların görev ve yükümlülükleri nelerdir?

•Anonim şirketlerde hissedarlar ana sözleşmeyi değiştirir, yönetim kurulunu seçer ve azleder, sermaye artışı ile azaltımına karar verir, birleşme ve bölünme kararı alır ve kâr dağıtımını yönetir. •Taahhüt edilen sermaye, şirket hesabına ödenir. •Hissedarlar, yönetim kurulunda görev almamak şartıyla kendi şirketlerinde SGK’lı olabilir. •Hissedarlar, vergi ve amme borçlarından yatırdıkları sermaye kadar yükümlüdür. Şirket iflas ederse sermaye paylarını kaybederler.

Şirket sermayesi nasıl sorgulanır?

•Şirket sermayesi tescile tabidir. Dolayısıyla Ticaret Sicil Gazetesi veya Ticaret Sicil Müdürlükleri’nden sorgulanır. •Limited şirketlerde hisse sahipliği tescile tabidir. Ortaklık yapısı yani hisse kırılımları görülebilir. •Anonim şirketlerde hisse sahipliği anonimdir, tescile tabi değildir. Dolayısıyla ortaklık yapısı yani hisse kırılımları görülemez. Yalnızca hisse pay defteri veya hazirun cetvelinden kontrol edilebilir.

Kâr dağıtımı nedir?

•Şirketlerin yıl içindeki çalışmalarından sonra vergi sonrası oluşan kâr, genel kurul kararı ile dağıtılabilir. •Kârın bir bölümü yedek akçe tutulurken kalanı hisse oranında dağıtılır. •Hissedarın Türkiye’de kurulmuş bir şirketi yoksa kâr dağıtımında vergi hesaplanmaz. Eğer hissedar şahıs ise yüzde 15 stopaj hesaplanır.

Örtülü sermaye nedir, şirkete etkisi nasıl hesaplanır?

•Hissedarlar şirkete ihtiyaç kadar sermaye koyar. Sermayeyi düşük tutup şirket gereksinim duyarsa borç verebilir ancak mali idarece bu çok tercih edilmez. •Örtülü sermaye, hissedar veya alakalı şahısların şirkete sermayenin 3 katından daha fazla borç veya kredi vermesidir. •Borç veya kredi veren hissedar ya da alakalı kişi, şirketten faiz veya kur farkı geliri elde ediyorsa şirket bu tutarları vergisel açıdan gider yazamaz. Beyannamede bu tutarlar vergi matrahı içerisinde bulunmalıdır. •Örtülü sermaye hesabıyla ilgili rapor kurumlar vergisi ekinde mali idareye verilir. •Benzer bir durumda kalırsan mutlaka mali müşavirine danışmanı öneririz.