Genellikle üniversitenin iktisat, maliye, işletme ve kamu yönetimi gibi bölümlerinden mezun olmuş mali müşavirler stajlarını tamamladıktan sonra bakanlığın yaptığı sınava tabi tutulurlar. Sınavda başarılı olduktan sonra, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun hükümlerine göre meslek icrası hakkı kazanırlar. Bu hakkı kazanan mali müşavirler Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) unvanını alırlar. Söz konusu meslekte 10 seneyi bitirip girdiği sınavda başarılı olan SMMM’ler Yeminli Mali Müşavir (YMM) unvanını alıp görev ve sorumluluk alanlarını büyütebilirler.
Mali Müşavirde Olması Gereken Özellikler
Mali müşavirlik meslek çerçevesini belirleyen ilgili yönetmelikte, meslek profesyonellerinin sahip olması gereken nitelikler; dürüstlük, güvenilirlik ve tarafsızlık, sır saklama, sorumluluk, bağımsızlık olarak belirtilmiştir. Mali müşavirin sahip olması beklenen diğer nitelikler şunlardır; •Matematiksel düşünme yönü gelişmiş olmak, •Finansal kararların sonuçlarını öngörebilmek, •Öz disiplin sahibi olmak, •Planlanan iş teslim tarihlerine uygun çalışma programı belirleyebilmek, •Ekip çalışmasına yatkınlık göstermek.
Ne İş Yapar?
Mali Müşavirler, firmaların mali durumlarını, kâr/zarar durumlarını doğru analiz ederek vergi mevzuatına uygun olarak devletin en önemli gelir kaynağı olan vergilerin tahakkuk ettirilmesi görevini üstlenirler. Firmaların finansal işlemlerini yürütmede, denetlemede muhasebe belgelerinin mevzuata uygun biçimde düzenlenmesinde mali müşavirler önemli bir rol almaktadırlar. Mali Durumunu en doğru şekilde değerlendiren işletmeler atacakları her bir adımı daha gerçekçi atabilirler, muhasebe her ne kadar defter kaydı tutmak ve hesaplamalar yapmak ile özdeşse de mali müşavirlik kavramı bunu bir adım öteye taşımaktadır yani analiz etme ve yorumlama, durum böyle olunca girişimcinin yol haritasını şekillendiren verilerin kaynağını işte bu mali veriler oluşturmaktadır.
Mali müşavir kendi içinde; •Serbest Muhasebeci Mali Müşavir – SMMM ve •Yeminli Mali Müşavir – YMM olarak ayrılmaktadır.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir kime denir?
3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik kanunu kapsamında da belirtildiği gibi işletme defterlerini tutmak, vergi beyannamelerini hazırlamak, mevzuata uygun olarak muhasebe denetimlerini uygulamak ve ilgili raporları düzenlemekle görevlendirilmiş kişilere mali müşavir denilmektedir. Ruhsat aldıktan sonra 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında mesleklerini icra etmeye iki şekilde başlayabilirler. Serbest Meslek Mensubu olarak kendi bürolarını açmak ya da bağımlı çalışma adını verdiğimiz bir şirketin çalışanı olarak sadece o şirkete ait iş ve işlemleri yapmak üzere çalışma şeklinde biz bu yazımızda daha çok Serbest Meslek olarak çalışan ve daha fazla kişiye hitap eden büro mensuplarını değerlendireceğiz.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM) Ne İş Yapar?
•Gerçek veya tüzel kişilere ait işletmelerin aylık veya özel hesap dönemi var ise buna uygun olarak gelir ve giderlerini, resmi evraklarını mevzuata uygun şekilde resmi defterlerine kaydeder. •Gerçek veya tüzel kişilere ait işletmelerin muhasebesel sistemlerini kurar ve işletme ihtiyaçları doğrultusunda geliştirmeler yapılmasını sağlar. •Hizmet verdikleri işletmelerin aylık olarak bordrolarını hazırlayarak gönderir ve ilgili mutabakat işlemlerini yapar. •Bilanço, gelir tablosu ve benzeri mali tabloları düzenler. •Gerçek veya tüzel kişilere ait vergi beyannamelerini hazırlar, ilgili beyannameleri elektronik ortamda onaylayıp tahakkuk fişlerini alır. •Tahakkuk fişlerini mükelleflere göndererek verginin ödenmesini sağlar. •İşletme personellerinin işe giriş ve çıkışlarını, aylık hizmet bildirgesi gibi SGK bildirgelerini hazırlar ve elektronik ortamda onaylar. •Hizmet verdiği gerçek veya tüzel kişilere ait işletmelerin sahiplerine muhasebe ve vergi konularında danışmanlık yapar. •Fon, vergi, gecikme faizi ve ceza işlemlerindeki tutarsızlıkları çözümler. •KDV iadesi, sermaye artırımı gibi özel amaçlı raporları oluşturur. •Devir, tasfiye, birleşme, bölünme, adres ve faaliyet değişikliği gibi konularda hizmet verdiği işletmelere yardımcı olur. •İşletmelerin mali kayıtlarını şeffaf hale getirerek, gizlilik çerçevesinde iç kontrolleri ve finansal güvenliği sağlarlar.
Yeminli Mali Müşavir (YMM) Ne İş Yapar?
•Finansal tabloları ve vergi beyannamelerini teftişeder, •İşletmelere mali konularda yardımcı olarak; mevzuata uygun olarak belgeleri inceler, denetimlerini ve tasdik işlemlerini yapar, •İşletmelere muhasebe, finans, işletmecilik, mali mevzuat uygulamaları ile ilgili konularda danışmanlık yaparlar. •Yeminli Mali Müşavirler işletmelere ait muhasebe defterleri tutamaz, SMMM büroları açamaz veya bu bürolara ortak olamazlar.
Yeminli mali müşavirlerin serbest muhasebeci mali müşavirlerden farkı nedir?
Yeminli mali müşavirler, serbest muhasebeci mali müşavirlerin yaptığı bazı işlemleri yapamazlar. Kısacası YMM’ler: •Muhasebe ile ilgili herhangi bir defter tutamazlar, •Kendilerine muhasebe bürosu ve benzeri bir işyeri açamazlar, •Muhasebe bürolarına ortak olamazlar.