Kurum kazançlarında
vergi tevkifatı olarak adlandırılan şirketlerin kurum kazancından alınacak stopaj hakkında geçici bir madde hazırlandı. Düzenlemenin 2020, 2021 ve 2022 yıllarını kapsayacak şekilde yapıldığı belirtildi. Bu hafta gündeme, vergi reform paketi ile ilgili bilgiler geldi. Bunların en dikkat çekici olanı kurum kazançlarına uygulanacak olan vergi
tevkifatı (stopaj) idi. Düzenlemeye göre 2020 yılı ve 2021 yılı kazançlardan %10, 2022 yılı kazançlardan ise %5 oranında vergi öngörülüyor.
Ek vergi mi geliyor?
Hem evet hem de hayır! Bu durumu şöyle bir örnek ile açıklayalım. Şirketimiz 2020 yılında 100 TL kar elde etsin ve bu karı dağıtmayıp şirkette bıraksın. (Hesaplama kolaylığı açısından ayrılması gereken yasal yedekler ve kar dağıtımındaki farklı stopaj oranları dikkate alınmadı)
Şu an geçerli olan uygulama Kâr = 100 TL Kurumlar Vergisi = 22 TL Net Kar = 78 TL Ödemesi gereken vergi = 22 TL
Yeni düzenlemeye göre Kâr = 100 TL Kurumlar Vergisi = 22 TL Net Kar = 78 TL Net Kar üzerinden ödenmesi gereken stopaj = 7,8 TL (yeni vergi, peşin stopaj %10) Ödemesi gereken vergi = 29,8 TL Kar dağıtmayan bir firma için ek vergi söz konusudur.
Eğer örneğimizdeki şirket kar dağıtımına karar vermiş olsa idi, hesaplama şu şekilde olacaktı: Şu an geçerli olan uygulama Kâr = 100 TL Kurumlar Vergisi = 22 TL Net Kar = 78 TL Net kar üzerinden ödenmesi gereken stopaj = 7,8 TL (yeni vergi, peşin stopaj %10) Kar dağıtımı esnasında ödenmesi gereken ek vergi = 3,9 TL (kar dağıtım stopajı %15, daha önce ödenen düşüldü) Ödemesi gereken vergi = 33,7 TL
Yeni düzenlemeye göre Kâr = 100 TL Kurumlar Vergisi = 22 TL Net Kar = 78 TL Net Kar üzerinden ödenmesi gereken stopaj = 11,7 TL (kar dağıtım stopajı %15) Ödemesi gereken vergi = 33,7 TL
Kar dağıtan bir firma için ek vergi söz konusu değil Kanun ile amaçlanan, gelecekte ödenmesi muhtemel vergiyi peşinen almaktır.
Düzenleme ile ilgili eleştiriler:
1. Stopaj vergi matrahı üzerinden hesaplanıyor, oysa kâr dağıtımı ticari kâr üzerinden hesaplanmalı. Eğer şirketin yüklü KKEG’si (kanunen kabul edilmeyen gideri) var ise bu durumda KKEG’ler için de stopaj alınmış oluyor. Bu birçok karışıklığa sebep olacaktır.
2. Kâr, sermayeye ilave edilirse, daha önceden tahsil edilen stopaj iade edilecek. Bazı ülkeler yatırım çekebilmek için dağıtılmayan kazançlardan vergi bile almıyor (Estonya). Bu uygulama ile potansiyel yabancı yatırımları engellemiş olacağız. Kar dağıtım stopajının peşin ödenmesi; şirket sahiplerini kar dağıtımı yapmaya zorlayan bir uygulama haline dönüşebilir
3. Geçmiş yıl zararlarının dikkate alınması. Düzenlemede geçmiş yıl zararlarına ilişkin bir açıklama yok. Kurumlar Vergisi hesaplanırken dönem karından geçmiş yıl zararları düşülür ve kalan tutar üzerinde vergi hesaplanır. Kar dağıtımına ilişkin peşin stopaj hesaplamasında geçmiş yıl zararları dikkate alınmalıdır, aksi takdirde olmaması gereken bir vergi ile karşı karşıya kalınabilir.